ВИВЧЕННЯ ВПЛИВУ КОРОНАВІРУСНОЇ ХВОРОБИ НА РЕПРОДУКТИВНЕ ЗДОРОВ'Я ЧОЛОВІКІВ
DOI:
https://doi.org/10.32782/city-development.2024.4-14Ключові слова:
репродуктивне здоров’я, інфекції, які передаються статевим шляхом, хронічний уретрит у чоловіків, коронавірусна хвороба, цитокіниАнотація
Ключовою проблемою системи охорони здоров’я залишається відсутність ефективного та безпечного методу лікування SARS CoV-2, залишається багато нез’ясованих питань патогенезу цього захворювання. Вивчення ролі рецепторів ангіотензин перетворювального ферменту другого типу, цитокінового шторму, дисфункції клітин ендотелію з розвитком гемолітичного мікротромбоваскуліту як патогенетичного ланцюгу COVID-19 використовується для розробки таргентної та ад’ювантної терапії. Але залишається ще не до кінця з’ясованим вплив вірусу SARS CoV-2 на різні органи і системи, особливо при наявності коморбідної патології. До теперішнього часу недостатньо ще вивчено вплив SARS CoV-2 на перебіг запального процесу в чоловіків з хронічним запаленням урогенітального тракту. На сьогоднішній день наші знання про чоловічу репродуктивну систему вказують на її крихкість, і є значні зареєстровані докази того, що чоловіча репродуктивна система вразлива до вірусних інфекцій. Порівняно зі здоровими чоловіками без Covid-19, ряд дослідників виявили значне збільшення запалення та окислювального стресу в клітинах сперми чоловіків з Covid-19. Цей вірус також негативно вплинув на концентрацію, рухливість і форму сперматозоїдів. Нашим дослідженням встановлено, шо у хворих чоловіків з наявністю хронічних інфекційних процесів у урогенітальному тракті відмічаються зміни цитокінового профілю у сироватці сперми – концентрація ряду цитокінів зазнає змін, а інших залишається в межах нормативних величин, а саме: зниження концентрацій ММР-2, хемокінів – фракталкіну та RANTES, різке збільшення показників IL-8, МСР-1. Тривалий запальний процес у статевих органах супроводжується виснаженням локальної імунної системи, наслідком чого є розвиток інфертильності. Перенесена COVID-19 інфекція не впливає суттєвим чином на рівні цитокінів у спермі чоловіків із хронічним запаленням урогенітального тракту. Підвищення вмісту патологічних форм сперматозоїдів у частини пацієнтів, які перенесли коронавірусну інфекцію пояснюється можливим впливом на сперматогенез неімунних факторів (гіпертермія, медикаментозне лікування тощо).
Посилання
Чопяк В., Гаврилюк А. Клінічна імунологія та алергологія. Київ ВСВ «Медицина». 2024. С. 200–217.
Patcai J. Is ‘Long Covid’ similar to ‘Long SARS’? Oxford Open Immunology. 2022. Vol. 3(1). DOI: https://doi.org/10.1093/oxfimm/iqac002
Turabian J.L. Comparison of Chronic Diseases in Cases of Covid-19 Between 2020, 2021, 2022, 2023 and 2024. J Cur Tre Inf Dis Res. 2024. Vol. 2(4). P. 1–6.
Szpulak A., Garlak U., Ćwirko H., Witkowska B., Rombel-Bryzek A., Witkowska D. SARS-CoV-2 and its impact on the cardiovascular and digestive systems – The interplay between new virus variants and human cells. Comput Struct Biotechnol J. 2023. No. 21. P. 1022–1029. DOI: https://doi.org/10.1016/j.csbj.2023.01.024
Kemerley A., Gupta A., Thirunavukkarasu M., Maloney M., Burgwardt S. and Maulik N. COVID-19 Associated Cardiovascular Disease – Risks, Prevention and Management: Heart at Risk Due to COVID-19. Mol. Biol. 2024. Vol. 46(3), P. 1904–1920. DOI: https://doi.org/10.3390/cimb46030124
Dabizzi S., Maggi M., Torcia M. G. Update on known and emergent viruses affecting human male genital tract and fertility. Basic Clin Androl. 2024. Vol. 34. DOI: https://doi.org/10.1186/s12610-024-00222-5
Elisabeth van Leewen. The Impact of Human Immunodeficiency Virus (HIV) and Hepatitis B Virus (HBV) and Hepatitis C Virus (HCV) on Male and Female Fertility. In book: Assisted Reproductive Technologies and Infectious Diseases. 2016. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-30112-9_1
James Frederick W. Pike, Emily L. Polley, David Y. Pritchett et al. Comparative analysis of viral infection outcomes in human seminal fluid from prior viral epidemics and Sars-CoV-2 may offer trends for viral sexual transmissibility and long-term reproductive health implications. Reproductive Health. 2021. Vol. 18(1). DOI: https://doi.org/10.1186/s12978-021-01172-1
Shcherbitskaia A., Komarova E. M., Milyutina Y. et al. Oxidative Stress Markers and Sperm DNA Fragmentation in Men Recovered from COVID-19. International Journal of Molecular Sciences. 2022. Vol. 23(17). DOI: https://doi.org/10.3390/ijms231710060
Fei Wang, Jing Zhang, Yu Wang et al. Viral tropism for the testis and sexual transmission. Frontiers in Immunology. 2022. Vol. 13. DOI: https://doi.org/10.3389/fimmu.2022.1040172
Sri Musta'ina, Eko Budi, SiswidiyantoPety et al. Semen Analysis of Covid-19 Survivors and Uninfected Men: Examining the Motility, Concentration, Vitality, and Morphology Parameters of Spermatozoa. Folia Medica Indonesiana. 2024. Vol. 60(3). P. 200–208. DOI: https://doi.org/10.20473/fmi.v60i3.60199
Stigliani S., Massarotti S., Maccarini E. et al. Semen parameters and male reproductive potential are not negatively affected after recovery from COVID-19 disease. Human Reproduction. 2022. Vol. 37 (Supplement_1). DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deac107.087
Allan Pacey. The impact of COVID-19 on male fertility: what do we know?” Human Reproduction. 2021. Vol. 36 (Supplement_1). DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deab126.036
Gacci M., Coppi M., Baldi E., et al. Semen impairment and occurrence of SARS-CoV-2 virus in semen after recovery from COVID-19. Hum. Reprod. Oxf. Engl. 2021. Vol. 36. P. 1520–1529. DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deab026
Li H., Xiao X., Zhang J., et al. Impaired spermatogenesis in COVID-19 patients. E. Clinical Medicine. 2020. Vol. 28. DOI: https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2020.100604
Flaifel A., Guzzetta M., Occidental M., et al. Testicular Changes Associated With Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2). Arch. Pathol. Lab. Med. 2021. Vol. 145. P. 8–9. DOI: https://doi.org/10.5858/arpa.2020-0487-LE
Chopyak V., Gavrylyuk A. (2024) Klinichna imunologiya ta alergologiya. Kyiv VSV “Medytsyna”. P. 200–217.
Patcai J. (2022) Is ‘Long Covid’ similar to ‘Long SARS’? Oxford Open Immunology. vol. 3(1). DOI: https://doi.org/10.1093/oxfimm/iqac002
Turabian J. L. (2024) Comparison of Chronic Diseases in Cases of Covid-19 Between 2020, 2021, 2022, 2023 and 2024. J. Cur. Tre. Inf. Dis. Res. vol. 2(4), pp. 1-6.
Szpulak A., Garlak U., Ćwirko H., Witkowska B., Rombel-Bryzek A., Witkowska D. (2023) SARS-CoV-2 and its impact on the cardiovascular and digestive systems – The interplay between new virus variants and human cells. Comput. Struct. Biotechnol. J. no. 21, pp. 1022–1029. DOI: https://doi.org/10.1016/j.csbj.2023.01.024
Kemerley A., Gupta A., Thirunavukkarasu M., Maloney M., Burgwardt S. and Maulik N. (2024) COVID-19 Associated Cardiovascular Disease - Risks, Prevention and Management: Heart at Risk Due to COVID-19. Mol. Biol. vol. 46(3), pp. 1904-1920. DOI: https://doi.org/10.3390/cimb46030124
Dabizzi S., Maggi M., Torcia M. G. (2024) Update on known and emergent viruses affecting human male genital tract and fertility. Basic Clin. Androl. vol. 34. DOI: https://doi.org/10.1186/s12610-024-00222-5
Elisabeth van Leewen (2016) The Impact of Human Immunodeficiency Virus (HIV) and Hepatitis B Virus (HBV) and Hepatitis C Virus (HCV) on Male and Female Fertility. In book: Assisted Reproductive Technologies and Infectious Diseases. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-30112-9_1
James Frederick W. Pike, Emily L. Polley, David Y. Pritchett et al. (2021) Comparative analysis of viral infection outcomes in human seminal fluid from prior viral epidemics and Sars-CoV-2 may offer trends for viral sexual transmissibility and long-term reproductive health implications. Reproductive Health. vol. 18(1). DOI: https://doi.org/10.1186/s12978-021-01172-1
Shcherbitskaia A., Komarova E. M., Milyutina Y. et al. (2022) Oxidative Stress Markers and Sperm DNA Fragmentation in Men Recovered from COVID-19. International Journal of Molecular Sciences. vol. 23(17). DOI: https://doi.org/10.3390/ijms231710060
Fei Wang, Jing Zhang, Yu Wang et al. (2022) Viral tropism for the testis and sexual transmission. Frontiers in Immunology. vol. 13. DOI: https://doi.org/10.3389/fimmu.2022.1040172
Sri Musta'ina, Eko Budi (2024) SiswidiyantoPety et al. Semen Analysis of Covid-19 Survivors and Uninfected Men: Examining the Motility, Concentration, Vitality, and Morphology Parameters of Spermatozoa. Folia Medica Indonesiana. vol. 60(3), pp. 200-208. DOI: https://doi.org/10.20473/fmi.v60i3.60199
Stigliani S., Massarotti S., Maccarini E. et al. (2022) Semen parameters and male reproductive potential are not negatively affected after recovery from COVID-19 disease. Human Reproduction. vol. 37 (Supplement_1). DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deac107.087
Allan Pacey (2021) The impact of COVID-19 on male fertility: what do we know?” Human Reproduction. vol. 36 (Supplement_1). DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deab126.036
Gacci M., Coppi M., Baldi E. et al. (2021) Semen impairment and occurrence of SARS-CoV-2 virus in semen after recovery from COVID-19. Hum. Reprod. Oxf. Engl. vol. 36. pp. 1520–1529. DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/deab026
Li H., Xiao X., Zhang J. et al. (2020) Impaired spermatogenesis in COVID-19 patients. E. Clinical Medicine. vol. 28. DOI: https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2020.100604
Flaifel A., Guzzetta M., Occidental M. et al. (2021) Testicular Changes Associated With Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2). Arch. Pathol. Lab. Med. vol. 145. p. 8–9. DOI: https://doi.org/10.5858/arpa.2020-0487-LE